Door de Duitsers gefusilleerd

laatste wijziging vrijdag 30 juli 2010

Lourens Touwen (1894 -1944) , doorliep de Koninklijke Militaire Academie te Breda en werd Marine-officier.  Tot zijn teleurstelling wordt hij echter wegens een voetgebrek afgekeurd voor militaire dienst. Hij werd aanvankelijk leraar aan een middelbare school en volgde daarna de studie voor predikant aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Op 27 januari 1934 doet hij intrede in de Gereformeerde kerk te Makkum en Kornwerd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog trok hij zich het lot van de Joden en andere onderduikers aan. Daarvoor activeerde hij zijn omgeving, met als resultaat een  uitstekende organisatie in Wonseradeel, die onderdeel was van de Landelijke Organisatie voor hulp aan Onderduikers.  Samen met de Hervormd collega ds A.E. van Baalen en pastoor L.H.L. de Jong was hij actief betrokken bij het verbergen van Joodse burgers. Daarnaast zat hij diep in het verzet onder de schuilnaam "Koorden" en behoorde tot de LO-Wonseradeel.

Op 23 juni werd zijn vriend en medewerker meester F. van der Velde uit Idsegahuizen gearresteerd, die met Touwen binnen de LO werkte, en hij probeerde de SD om te praten om van der Velde te laten gaan. Dit lukte echter niet en ds Touwen werd zelf een verdachte en moest onderduiken. Toen hij echter de situatie weer veilig achtte, reisde hij op 18 augustus 1944 naar de SD in Leeuwarden om met losgeld van der Velde vrij te kopen. De mannen naar wie hij vroeg, waren niet aanwezig en hij kreeg het advies 's middags terug te komen. Toen hij die middag terugkwam, werd hij meteen gearresteerd en naar het beruchte SD-bolwerk Scholtenshuis in Groningen gebracht en daar zwaar verhoord. Vanuit het verzet werden vertwijfelde pogingen gedaan om ds Touwen te bevrijden. Afgesproken werd dat Groningers het politiebureau zouden bewaken en zodra ds Touwen werd weggevoerd, hem zouden trachten te bevrijden. Heimelijk werd hij op 8 september 1944 door de achterdeur weggebracht naar Vries in Drenthe, waar hij samen met de L.O.-koerierster mevr. Cornelia Johanna van de Berg - van der Vlis (bekend onder haar schuilnaam Annie Westland en op 9 augustus in Utrecht gearresteerd) op de heide door de Duitsers werd doodgeschoten.

Een jaar lang hoopte men in Makkum,dat de geliefde predikant zou terugkeren totdat de identificatiedienst met het onomstotelijke bewijs kwam dat de lichamen van dominee Touwen en Mevrouw van de Berg - van der Vlis op 27 september 1944 bij toeval door een jachtopziener te Vries waren gevonden.

Op 25 oktober 1945 vond de rouwdienst plaats en op 25 januari 1946 heeft de herbegrafenis te Makkum plaatsgevonden. In Makkum is een straat naar hem voornoemd, de ds L. Touwenlaan.

Bert Holtes berichtte me op 29 juli 2010 het volgende:

Wat wellicht interessant is te vermelden, is dat voor Ds Touwen in de bossen van Drenthe een monument is opgericht ter nagedachtenis. Het monument staat in het bos De Strubben aan de Peesterweg bij Zeijen (gemeente Tynaarlo). Toevallig heb ik jaren vlak in de buurt gewoond, nooit wetende dat daar een monument staat ter nagedachtenis van een ver familielid. Onlangs was ik in de buurt en ben ik even langs geweest. Bijgaand  2 foto's van het monument die ik heb genomen. Een vriend van mij werkt bij Staatsbosbeheer en wist mij te zeggen dat het monument in beheer is bij Staatsbosbeheer en gesponsord wordt door een school die jaarlijks het monument onderhoudt.