Arjen van der Horst

                                                                                                                                 Correspondent Verenigde Staten voor NOS en Nieuwsuur,

                                                                                                                            schreef voor NOS.nl op 31 januari 2016 o.a. het volgende vanuit Pella, Iowa

Iowa trapt af met voorverkiezingen (met Nederlands tintje) http://www.cityofpella.com/

De geur van stroopwafels, gevulde koeken en banketstaven prikkelen meteen de neus. Als je banketbakkerij Jaarsma in Pella binnenwandelt, stuit je op een winkel vol met Nederlandse lekkernijen. De rekken zijn gevuld met hagelslag, chocoladevlokken en ketjap manis. Ook te koop: klompen en tegeltjes met Nederlandse wijsheden ('It’s hard to be humble when you’re Dutch').

Maar wat doet een Nederlandse banketbakkerij in een afgelegen plattelandsgemeente in de Amerikaanse staat Iowa, waar morgen de eerste Amerikaanse voorverkiezingen worden gehouden? Een wandeling door het stadje maakt al veel duidelijk. Bakkerij Jaarsma is namelijk niet het enige Nederlandse aan Pella. Het centrale plein is omrand met grachtenpanden. Een betonnen monument draagt fier het Nederlandse wapen ('Je maintiendrai') met twee leeuwen. Op affiches wordt het tulpenfestival van komende lente aangekondigd. Even verderop staat een Nederlandse windmolen, de grootste nog werkende molen van Amerika. Er is zelfs een gracht nagebouwd in het stadscentrum.

Het is deze plek waar in 1847 de Nederlandse dominee Hendrik Scholte en zijn aanhang zich vestigden en de stad Pella stichtten. Nederlands wordt er nauwelijks gesproken, maar de achternamen verraden nog altijd de afkomst. Delicatessen koop je bij In ’t Veld Dutch Deli, je muziekinstrumenten bij Kuypers Music en cadeaus haal je bij cadeauwinkel Van den Berg. Ook de namen Jansen en Van Berkum komen voor.

Pella is overduidelijk trots op zijn Nederlandse erfgoed. En er is één Nederlands importproduct dat zijn stempel drukt op de voorverkiezingen in Iowa: het geloof. Neem de First Christian Reformed Church aan Liberty Street. Het is een van de acht gereformeerde kerken die Pella rijk is. "We hebben net ons 150-jarig jubileum gevierd. Dat is misschien niet zo bijzonder voor Nederlanders, maar voor Amerikaanse begrippen is het stokoud", lacht pastor Brad Meinders. 

Zijn kerkgangers hebben zich voor de wekelijkse dienst verzameld in de kelder van de kerk. De rest van het gebouw wordt gerenoveerd. De ruimte zit stampvol. Het zijn dit soort zaaltjes waar de inwoners van Iowa zich morgen verzamelen om hun stem uit te brengen in de eerste voorverkiezingen van Amerika. En in Pella gaan politiek en geloof hand in hand.

"Geloof is ontzettend belangrijk bij het bepalen van onze stem", zegt kerkganger Fred van den Broek, wiens ouders vlak na de Tweede Wereldoorlog naar Pella emigreerden. "Wat een kandidaat gelooft, hoe hij zich aan Gods woord houdt, is doorslaggevend voor mij. We hebben dit jaar verschillende kandidaten met een sterk geloof, dus het is niet eenvoudig om een keuze te maken. Ik zal voor elk van hen bidden. Als een van deze kandidaten wint, staan ons grote veranderingen te wachten."

Het is om die reden dat vooral de Republikeinse kandidaten geregeld Pella bezoeken. Vaste pitstop is bakkerij Jaarsma, een van de drukste winkels in het stadje. "Vier jaar geleden hadden we presidentskandidaat Mitt Romney zelfs drie keer over de vloer", glundert bakker Dave Balk. "Dit jaar hebben Ted Cruz en Rick Santorum ons bezocht. Vandaag is Donald Trump in de stad, dus wie weet komt hij ook nog langs."