VOC document 1683

Omhoog

Uit de TANAP datatabase van VOC documenten ( http://databases.tanap.net/vocrecords/ ): 

Dinghsdagh den 22 Junij ao. 1683.

Presentibus d'Heer Commandeur Simon van der Stell, Jeronimus Cruse, captijn, Pieter Lakens, S. B. Nacht, Adriaen van der Werff, Cornelis Valckenburgh, Beijer Vis, Jacob Jaersma, Mattijs Vonck, Hendrick Bontekraaij, Harmen Voet, Andries de Man, ondercoopman, Teunis Janse d' Hoop, Philip Theodoor Welker, guarnisoens boeckhouder.

Door den Commandeur Simon van der Stel, den Raat sijnde geconvoceert g'assisteert met alle de aenwesende schippers soo van de retourscheepen als de verder present ter reede leggende boodems, waer in zijn E. proponneert hoe dat ingevolge van onse genoomen resolutie, in dato 15 Junij deser maant, 't lecke retourschip Azia altans soo verre is ontlost dat een der principaele lecken boven water is gebracht mitsgrs. dat sijn E. door den daer op commandeerende schipper, Jacob Dirckse Jaersmaa, was ter handen gestelt een verclaaringh bij den selven neevens alle de scheepsofficieren op dien bodem bescheijden verleent, d' welcke in Raaden exactelijck geleesen ende geresumeert sijnde, houdende onder anderen in, dat dien boodem voor in de boegh en voorts over 't geheele corpus van 't schip seer swack bevinden met het continueelijck pompen met twee, ende bij eenige koelte en hol water met drij pompen, alhier ten ancker leggende, sulcx bij de gesamentlijcke scheepsofficieren van 't gemelte retourschip wert verclaart, dien bodem onbequaam is om de reijse van hier met sijn volle Iadingh naer 't Patria te onderneemen en dat sulcx niet anders als ballast scheeps sal connen en oock derven bestaen werden. Waer op dien boodem door d' gesamentlijcke schippers, opperstierluijden, en d' g'experimenteerste timmerluijden naeuwkeurigh is besightight en gevisiteert die alle in Raaden eenpaerigh verclaaren 't gemelte retourschip doorgaans vrij swack en in een seer slechten toestandt te vinden, ten principaelen bestaande dat buijtenwaart de naaden van de vooren tot achteren t' eenemaal sijn ontset, achter onder de billen van de spiegel de buijtenhuijt t' eenemaal vergaan, 't welck groote leccagie occasioneert en waar door de ingelaade goederen merckelijck op de reijse tussen Battavia en d' Caap sijn benadeelt en bedorven, en bij continuaatie noch meerder staan g'infecteert te werden, in voegen gem. boodem in de bovenstaande gedevaliseerde constitutie, volgens 't advijs van de g'experimenteerste timmerluijden van de respective aanwesende scheepen, genoeghsaam innavigabel wert g'oordeelt om in die gestalte met 't gros van de vloot te connen repatrieeren, voor en alleer dien boodem van sijn principaelste inlaadingh sal wesen ontlost en verlicht. Mitsgrs. naa de constitutie soo veel als doenlijck g'repareert, in dier voegen als naa d' hoedanigheijt van de nootsaekelijckheijt en inexcusabelheijt sal connen en moete werden gepractiseert en in 't werck gestelt, doende den schipper Jacob Jaersmaa daer noch bij, dat de naade voor in de boegh die hier op de rheede sijn gebraeuwt door het sterck beweegen van dien boodem al weederom 't eenemael ontset heeft bevonden, mitsgrs. dat soo een swack schip soo een important capitael niet behoorde te werden betrout, oock om geen reedenen met dien boodem alschoon alhier soo veel als doenlijck sal wesen gerepareert, te derven in zee gaan met sijn volle Iadingh, welcke soo hooghwigtige en niet min nootsaakelijcke zaack tot conservatie van dien boodem en 's Comps. rijck daar in gelaaden retouren, en waar aan den waeren dienst van de E.Compa. soo merckelijck geleegen leijt, bij sijn E. en den presenten Raadt in serieuse en rijpe deliberaatie genoomen op wat maanier tot 's Comps. meeste voordeel daar in soude werden g'handelt, Soo is eijndelyck, naer veel voorgaande overweeginge diervoegen gehouden, en alles pro et contra g'eventileert [1] hebbende, met eenpaerigheijt van stemmen tot betrachtingh van 's Comps. waeren intrest g'arresteert en goet gevonden om 's Comps. ongemeen rijck retour niet verder op soo een swack schip te periculiteeren, aan te leggen de fluijt Wester Amstel naa Batavia gedestineert, en voor eenige daegen alhier uijt 't vaderlandt aan gecomen, welckers inlaadingh eenelijck is bestaande in weijnige volemnieuse goederen, die in 't fluijtie Baaren sullen werden overgescheept, en dat boodemtie bequaemelijck sal connen inneemen om naa Batavia over te voeren, op dat men aldaar door 't derven van die goederen, d' Compa. geen ondienst komt te geschieden, en te gelijck connen dienen om haar Ho.Edle. tot Batavia van dit onverwacht toeval en de verdere separaatie der retourvlooth meede [2] kennisse te doen hebben. Sullen de importabelste goederen van specerijen, packen met fijne lijwaaten &a. uijt Azia in Wester Amstel werden overgescheept en aan de presidiaele Camer Amsterdam geconsigneert werden, tot soo verre dat dien boodem [3] t' eenemael volladen is, wanneer geoordeelt wert dat dien boodem genoeghsaam sal wesen gelicht om naa de vereijste reparati[e] op 't advijs van den baas timmerman van dien boodem, op wat wijse d' leccaagie van dien boodem sal connen werden gerepareert om met de vlooth g'combineert de reijse naar 't Patria t' onderneemen; sullende 't defect aan de spiegel soodaanigh werden versorgh[t] en gerepareert als men bij verder ontlossen van dien boodem met communicaatie van de schippers en timmerluijden sal noodigh oordeelen, oock insgelijckx voor aan de boegh, mitsgrs. de buijtewaersse ontsette naaden, soo aan stuir als backboort behoorelijck te braeuwen, waar toe alle de timmerluijden van de aanwesende scheepen sullen werden gebruijckt; 't meergemelte retourschip soo veel als doenlijck gerepareert sijnde, als dan in Compa. van de retourvlooth in Godes Naeme de reijse naa Patria te laeten onderneemen; en om den voortgangh van dien soo veel als doenlijck te verhaasten, en 't overscheepen van de goederen uijt d' voorn. twee scheepen nacht en dagh te doen voortganck neemen, en d' retourscheepen daer naa niet te doen wagten, alle middelen die eenighsints practicabel en bij te brenge sullen wesen daar toe te contribueeren en bij der handt te neemen, sijnd' gecommitteert om te versorgen dat met het lossen en laaden geen tijt vruchteloos wert door gebracht den captijn deses guarnisoens, Jeronimus Cruse, den s. b. nacht, Pieter Laakens, schipper op Schielandt en Adriaan van der Werff, schipper op Strijen, onvermindert dat den Commandeur van der Stell mede dagelijcx sal vaceeren om op d' rheede van alles te comen inspectie neemen, en verders te versorgen wat tot den voortganck van dien eenighsints soude connen dienen, doch ingevalle het met het ontlossen en weeder laaden van de voorn. beijde scheepen Azia en Wester Amstel en het timmeren aen den eersten door het quaade en ontstuijmige weder, of dat wel noch eenige swaarder leccagie, gelijck seekerlijck wert vermoet sigh op deede, langer mochte comen aan te loopen als tot den 31 Julij, en de wint inmiddels favorabel quam te werden, in sulcken geval de andere vier retourscheepen Schielandt, Goudesteijn, Strijen en Schiebroeck in Godes Naame voor aff te laaten reijsvorderen, mitsgrs. Azia en Wester Amstel soo spoedigh als doenlijck is, te laaten volgen.


Aldus geresolveert in 't Casteel de Goede Hoop, datum ut supra.
S. VAN DER STEL.
J. CRUSE.
PIETER LAKEN.
A. V. WERFF.
CORNELIS VALCKENBURGH.
BEIJER VISCH.
JACOB DIRCXZ JAERSMA.
MATTHIJS VONCK.
HENDRICK BONTEKRAEIJ.
HARMEN VOET.
A. DE MAN, Rt. en Sects.
THEUNIS JANSZ DE HOOP.
PHILIP THEODOOR WELCKER.
[4]

 

Notes.

[1] In die H.K. staan "geventileert".

[2] Na "meede" is die woord "tijdigh" deurgehaal.

[3] Na "boodem" is die woord "genoeghsaam" deurgehaal.

[4] Dit is die laaste keer dat die boekhouder van die gamisoen, Philip Theodoor Welcker, die resolusies onderteken. Hy het op 4 Julie 1683 met die Hogergeest na die Ooste vertrek, maar is op die reis oorlede. (Sien C.415, deel III: Ink. Stukken., 1682-1684, brief van Batavia aan die Kaap van 14 Oktober 1684, pp. 1192-1193.)

Home | E-mail