Meerdere families Jaarsma in Koudum

laatste wijziging vrijdag 07 februari 2014

1  In  Koudum komt  de naam Jaersma voor het eerst in 1655 voor. Het is de naam van de uit Heeg afkomstige Douwe Gerryts Jaersma die in 1677 trouwt met Waebke Martens. Zij krijgen 8 kinderen. Hun zoon Marten Douwes Jaarsma trouwt Weijntjen Rijckelts en zij krijgen samen 6 kinderen. Hun nakomelingen  zijn weergegeven in de Jaarsma Douwe-tak. Naspeuringen naar de herkomst van Douwe Gerryts Jaersma hebben tot nu toe niet opgeleverd

Uit onderstaand bericht, uit de Leeuwarder Courant van 29-9-1792, valt op te maken dat ene G(erben?) W(illems?) Jaarsma sinds ca. 1712 met goed succes een Bakkery in Coudum had.

Hiernaast een deel uit het Trouwboek van Steenwijk. Marten Douwes Jaarsma (hij is schoolmeester en organist in die plaats) trouwt in 1703 met Weijntjen Ryckelts, die uit de Heerlikheijd Kuynder (Kuinre) komt.  Zij krijgen zes kinderen.  De oudste zoon Dominicus Jaarsma (1709-1753) treedt in de voetsporen van zijn vader en wordt organist te Maassluis. De andere zoon, Rijkhold Jaarsma (1714-1754), winkelier aanvankelijk in Steenwijk later in de Kalverstraat te Amsterdam, trouwt in 1743 met Janna Maria Smeeks. Haar vader heeft een familieregister opgesteld waarin de volgende teksten voorkomen.

De jongste zoon van Rijkhold, Adriaan Ernst Jaarsma (1754-1818) is in Amsterdam werkzaam als diamantzetter. In 1795 blijkt, uit een door hem ingediend request (zie afbeelding links), dat zijn verdiensten zo zijn verminderd dat hij zijn gezin daarvan niet kan onderhouden. Hij vraagt daarom om financiële ondersteuning of hulp bij het krijgen van ander werk. Dat laatste lukt kennelijk, want we vinden hem later terug als deurwaarder.

 Enkele achterkleinkinderen van Rijkholt, zoals Willem Casper Rijkholdt Jaarsma (1813-1878), trekken omstreeks 1835 naar het oosten en vestigen zich in Kampen en Hellendoorn. Deze laatste tak breidt zich door Willem Frederik Jaarsma (1847-1912) omstreeks 1880 verder uit naar o.a. Almelo.

Een telg van de 7e generatie, Jacob Leonard Andreas Jaarsma (1840-1912), was van 19 november 1872 tot 12 februari 1879 1e luitenant bij het instructie bataljon te Kampen. Medio 1895 gaat hij, op 55-jarige leeftijd, met pensioen en wordt bevorderd tot majoor. Jacobs jongste zoon Wijnand C.D.A.W. Jaarsma (1883-1955) treedt ook toe tot het leger en is o.a. officier bij het IIIe Bataljon 4e Regiment Infanterie (foto rechts).

2a & 2b     De broers Dirk Jans en Wybren Jans (2a) , evenals Dirks zwager Gerben Willems (2b), allen woonachtig in Koudum, nemen op resp. 30-12-1811, 10-1-1812 en 5-1-1812 ook de naam Jaarsma aan. Bij zijn overlijden in 1815 had Dirk een Dyksvolmacht namens het Dorp Koudum.

De moeder van de schrijver Olaf J. de Landell (Jan Bernard Wemmerslager van Sparwoude), Antje Jaarsma(1877-1953), is een dochter van Everhardus. Van de hand van Olaf is een driedelige sleutelroman verschenen over de familie Tacoma van Oenstra, genaamd "Het bloeien van de Porseleinboom" (1974), "De Kroon van de Porseleinboom" (1975). Het gaat in de trilogie in werkelijkheid over zijn moeders familie Jaarsma.  De meeste data in de boeken kloppen, alleen de namen zijn veranderd en van een kachelfabriek is een porseleinbedrijf gemaakt. Het eerste boek start met Heye Jans Jaarsma (Tacoma) opzichter bij de rijkswaterstaat en zijn vrouw Egberdine Esther Santée. Deze mevrouw was in het bezit van een grote verzameling porselein, hun zonen Jan en met name Evenhardus Mennes waren metaalfabrikanten. In het boek wordt zelfs een verwijzing gemaakt met de familie Jaasma te Sneek, een gerelateerde familie waar de r uit de familienaam is geraakt. Toen het boek uitkwam ontstond er wat gerommel in de familie omdat er enige vuile was buiten gehangen werd!

Een achterkleinkind van Everhardus, William Remus Jaarsma (1923-1979) is geboren in In Londen. Hij trouwt in 1944 met de Schotse Janet Gillies (foto rechts). Samen krijgen zij in mei 1947 een dochter en staan haar drie weken later af ter adoptie! Reden onbekend. Hun huwelijk wordt in februari 1948 in 's-Gravenhage ontbonden.

Meer dan vijftig jaar later, begin 2011, ontdekken de kinderen uit een later huwelijk van William, middels deze website, dat zij een, voor hen onbekende, halfzuster ergens in Engeland hebben. Zij gaan op zoek naar haar, maar zonder resultaat. Totdat medio 2011 hun halfzuster óók deze website ontdekt en las dat er meer kinderen waren! Toen konden zij snel met elkaar in contact gebracht worden.  Bijzonder toch?

Tot de 6e generatie behoort ook Jacob Durks Jaarsma (1870-1925) die op 17-03-1905 trouwt met Petronella Lamberta Wunderink uit Steenderen. In die plaats gaan zij wonen en werd Jacob directeur van de, op boereninitiatief in 1898 opgerichte, Zuivelfabriek "Steenderen". 

Links een foto van hun graf in Steenderen.

Hun zoon Jacob Jaarsma (1917-2001) emigreert in 1956 met zijn vrouw en vijf kinderen naar Zuid Afrika

3 In  Lutjebroek (Noord-Holland) trouwt Jan Jantjes op 31 jarige leeftijd op 03-03-1793 in de RK-kerk met de 34-jarige Aafje Kleijer. Uit dit huwelijk wordt één dochter geboren. Jan  Jentjes wordt later Jan Jaarsma genoemd en komt volgens zijn overlijdensakte uit Koudum. Hij blijkt  op 18-09-1761 te Oudega, Hemelumer Oldeferd te zijn geboren; zijn ouders zijn Jentie Annes  en Fou(w) Foekes. Hun relatie met de andere Jaarsma's is (nog) niet te achterhalen.